Гехаркуник

Գեղարքունիքի մարզ

Общины и населённые пункты марза Гегаркуник

№ Название общины Название населенного пункта

1 Гавар город Гавар

2 Чамбарак город Чамбарак

3 Мартуни город Мартуни

4 Севан город Севан

село Гагарин

5 Варденис город Варденис

6 Азат село Азат

7 Ахпрадзор село Ахпрадзор

8 Акунк село Акунк

9 Ахберк село Ахберк

10 Айгут село Айгут

село Дживихлу

11 Айрк село Айрк

12 Антарамеч село Антарамеч

13 Астхадзор село Астхадзор

14 Авазан село Авазан

15 Арегуни село Арегуни

16 Арцванист село Арцванист

17 Арцвашен село Арцвашен

18 Артаниш село Артаниш

19 Арпунк село Арпунк

20 Бердкунк село Бердкунк

21 Гандзак село Гандзак

22 Гегамабак село Гегамабак

23 Гегамасар село Гегамасар

24 Гегамаван село Гегамаван

25 Гегаркуник село Гехаркуник

26 Гехакар село Гехакар

27 Геховит село Геховит

село Лернаовит

село Яных

28 Гетик село Гетик

29 Даранак село Даранак

30 Ддмашен село Ддмашен

31 Дпрабак село Дпрабак

32 Драхтик село Драхтик

33 Еранос село Еранос

34 Золакар село Золакар

35 Зовабер село Зовабер

36 Тазагюх село Тазагюх

37 Ттуджур село Ттуджур

38 Ланджахпюр село Ланджахпюр

39 Личк село Личк

40 Лчашен село Лчашен

41 Лчаван село Лчаван

42 Лчап село Лчап

43 Лусакунк село Лусакунк

43 Хачахпюр село Хачахпюр

44 Цаккар село Цаккар

45 Цаккашен село Цаккашен

46 Цахкунк село Цахкунк

47 Цоватах село Цоватах

48 Цовагюх село Цовагюх

49 Цовазард село Цовазард

50 Цовак село Цовак

51 Цовинар село Цовинар

52 Калавар село Калавар

53 Кахакн село Кахакн

54 Карчахпюр

55 Кармиргюх село Кармиргюх

56 Кут село Кут

57 Кутакан село Кутакан

58 Айраванк село Айраванк

59 Дзорагюх село Дзорагюх

60 Дзораванк село Дзораванк

61 Дзораванк село Дзораванк

62 Мадина село Мадина

63 Мартуни село Мартуни

64 Макенис село Макенис

65 Мец Масрик село Мец Масрик

66 Неркин Геташен село Неркин Геташен

67 Неркин Шоржа село Неркин Шоржа

68 Норбак село Норбак

69 Норакерт село Норакерт

70 Норашен село Норашен

71 Норатус село Норатус

72 Шатджрек село Шатджрек

73 Шатван село Шатван

74 Шоржа село Шоржа

75 Чкаловка село Чкаловка

76 Джагацадзор село Джагацадзор

77 Джил село Джил

78 Сарухан село Сарухан

79 Семеновка село Семеновка

80 Сотк село Сотк

81 Ваган село Ваган

82 Вагашен село Вагашен

83 Ваневан село Ваневан

84 Вардадзор село Вардадзор

85 Варденик село Варденик

86 Варсер село Варсер

87 Верин Геташен село Верин Геташен

88 Верин Шоржа село Верин Шоржа

89 Торфаван село Торфаван

90 Третук село Третук

91 Памбак село Памбак

92 Покр Масрик село Покр Масрик

Տեսարժան վայրերըԳավառ, Հայրավանք, Հացառատ, Նորատուս, Սևանավանք,Վանեվան

ԲնաշխարհըԱրտանիշ, Գեղամա լեռներ, Սևան

ՀոդվածներԱրշավ դեպի Աժդահակ լեռ, 4 ձմեռային վերելք

Գեղարքունիքի մարզն իր տարածությամբ ամենամեծն է: Մյուս առանձնահատկությունն այն է, որ տարածքի 1/4-ը ծածկված է ջրով: Մարզը զբաղեցնում է պատմական Հայաստանի Սյունիք աշխարհի մի հատվածը, հիմնականում Գեղարքունիքի, Սոդքի և Արեգունու գավառները:

Բնական պայմանները և հարստությունները

Գեղարքունիքի մարզը հիմնականում զբաղեցնում է Սևանա լճի ջրհավաք ավազանը: Գեղամա և Վարդենիսի լեռներում բազմած են տասնյակ հրաբխային կոներ: Հատկապես ուշագրավ են Աժդահակ և Արմաղան հրաբուխները, որոնց ձագարձև խառնարաններում գոյացել են գեղեցիկ լճակներ: Կլիման բարեխառն լեռնային է: Ձմեռը ցրտաշունչ է, ամառը` տաք: Աևանա լիճը նկատելիորեն մեղմացնում է ափամերձ գոտու ձմռան սառնամանիքը և ամռան շոգը:

Գեղարքունիքի մարզում կարելի է հանդիպել նախաուրարտական և ուրարտական ժամանակաշրջանների բերդերի, ամրոցների, բնակավայրերի, հնավայրերի հետքեր, սեպագիր արձանագրություններ: Լճից ազատված տարածքներից հայտնաբերվել են մինչև հինգհազարամյա հնության դամբարաններ:

Բնակչությունը

Դարերի ընթացքում մեծ փոփոխություններ է կրել մարզի բնակչության թե´ թվաքանակը, թե´ ազգային կազմը: Ուշ միջնադարում մարզի տարածք են թափանցել թուրքալեզու խաշնարած ցեղերը, որոնք այստեղ գերազանց արոտավայրեր են գտել: Տեղաբնիկների` հայերի թիվը պակասել է: Արևելյան Հայաստանը Ռուսաստանին միանալուց հետո մարզի տարածքում վերաբնակեցվել են զգալի թվով հայեր Արևմտյան Հայաստանից, ինչպես նաև` ռուս աղանդավորներ: Ներկայումս Գեղարքունիքի բնակչության ազգային կազմը միատարր է: Վերջին տարիներին ադրբեջանա-հայկական հակամարտության սկզբում ադրբեջանցիները, որ համեմատաբար մեծ թիվ էին կազմում մարզի արևելյան մասում, տեղափոխվեցին Ադրբեջան: Ազատված գյուղերում բնակություն հաստատեցին Ադրբեջանից փախած հայերը:

Քաղաքները

Գեղարքունիքի մարզկենտրոնն է Գավառը: Այն հիմնադրել են 1830թ. Արևմտյան Հայաստանի Բայազետ քաղաքից վերաբնակեցված հայերը` պատմական Գավառականի տեղում: Խորհրդային իշխանությունների տարիներին քաղաքը կոչվել է` սկզբում Նոր Բայազետ, ապա` Կամո:

Գավառը նախախորհրդային Հայաստանի չորս քաղաքներից մեկն էր: Նրա բնակչությունը գյուղատնտեսությունի բացի զբաղվում էր արհեստագործությամբ ու առևտրով: Արդյունաբերությունը թափ առավ խորհրդային տարիներին: Կառուցվեցին սարքաշինական, էլեկտրատեխնիկական, տեքստիլ ու սննդի արդյունաբերության գործարաններ, որոնց շնորհիվ Գավառը դարձավ Հայաստանի աչքի ընկնող արդյունաբերական կենտրոններից մեկը: Այժմ քաղաքում գործում են նաև կրթական, կուլտուր-լուսավորական ու առողջապահական` մարզային նշանակության կենտրոններ:

Մարզի երկրորդ քաղաքը Սևանն է (նախկին` Ելենովկա), որը հիմնադրել են XIXդ. առաջին կեսին կենտրոնական Ռուսաստանից աքսորված ռուս աղանդավորները: Քաղաքի արագ զարգացմանը նպաստել է նրա հարմարավետ աշխարհագրական դիրքը` Երևան-Իջևան ու Երևան-Գավառ ավտոմոբիլային ճանապարհների խաչմերուկի վրա:

==============================================================

Карчахпюр

Կարճաղբյուր

Մակերես` 2790կմ2

Բնակչություն` 2507

ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի Կարճաղբյուր գյուղը հիմնադրվել է 1828-1830թթ.:Բնակավայրի տարածքըբնակեցված է եղել մ.թ.ա. երրորդ հազարամյակից:Կան բազմաթիվ հնագիտական,պատմականհուշարձաններ:

 Բարձրությունը ծովի մակերևույթից բարձր է 2005 մետր,հեռավորությունը մարզկենտրոնից 55կմ է,նախկինշրջկենտրոնից`15կմ,մայրաքաղաքից`153կմ:

 Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ և բուսաբուծությամբ,հիմնականում աճեցվում էհացահատիկ և կարտոֆիլ,պահում են խոշոր և մանր եղջերավոր անասուններ:

 Համայնքում գործում է հանրակրթական դպրոց, մշակույթի տուն, բժշկական ամբուլատորիա, առաջիկայում կվերանորոգվի մանկապարտեզի շենքը

Կարճաղբյուր

Համայնքի ղեկավար` Տարոն Քոչարյան

Ծնվել է 1960թ. հունվարի 5-ին, 1977թ.ավարտել է  Կարճաղբյուրի միջնակարգ դպրոցը,1977թ. ընդունվել և1981թ. ավարտել է Երևանի ժող.տնտեսության ինստիտուտը:1981-1983թթ. ծառայել է Խորհրդայինբանակում:1983-1984թթ. աշխատել է Կարճաղբյուրի սովխոզում,որպես բանվոր,1984-1986թթ. աշխատել էՎարդենիսի գյուղ վարչությունում,որպես տնտեսագետ,1986-1990թթ. աշխատել է Կարճաղբյուրիսովխոզում,որպես գլխավոր տնտեսագետ,1990-1992թթ. աշխատել է Կարճաղբյուրի խորհտնտեսությանտնօրեն:

 Խորհտնտեսության լուծարումից հետո`1992 1996թթ. աշխատել է Կարճաղբյուրի գյուղականխորհրդում,որպես մասնագետ:1996թ. նոյեմբերից ընտրվել է Կարճաղբյուր համայնքի ղեկավար ևաշխատում է մինչ օրս:

 Ամուսնացած է,ունի երեք երեխա:

Ավագանու անդամների ցուցակ 

ԱՍԱՏՐՅԱՆ ՀԱՅԿ 1952 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջնակարգ , 2002- ից ավագանու անդամ է, ՀՀԿ

ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ ԱՎԹԱՆԴԻԼ 1965 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջնակարգ , 1996- ից ավագանու անդամ է, ՀՀԿ

ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ ՎՐԵԺ 1965 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջ.մասնագ , 2008- ից ավագանու անդամ է, անկուսակցական

ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ ԱՄՐԱՅԻê 1941 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջնակարգ , 2005- ից ավագանու անդամ է, անկուսակցական

ԹՈՐՈՍՅԱՆ ՄԱՐՏԻՆ 1963 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջ.մասնագ , 2008- ից ավագանու անդամ է, ՀՀԿ

ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ ԳԵՎՈՐԳ 1971 թ.-ի ծնված, կրթությունը՝ միջնակարգ , 2008- ից ավագանու անդամ է, ՀՀԿ